วิธีตรวจเช็คสุขภาพช่องปากเด็ก ก่อนเข้ารับการจัดฟันเด็กการตรวจเช็คสุขภาพช่องปากเด็กก่อนเข้ารับการจัดฟันเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อให้แน่ใจว่าช่องปากของเด็กมีความพร้อมและไม่มีปัญหาอื่น ๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อการรักษาจัดฟันได้ ผู้ปกครองสามารถสังเกตเบื้องต้นได้เอง และที่สำคัญที่สุดคือการพาเด็กไปพบทันตแพทย์จัดฟันเฉพาะทางเพื่อตรวจประเมินอย่างละเอียดค่ะ
สิ่งที่ผู้ปกครองสามารถสังเกตเบื้องต้นได้เอง:
ฟันผุ:
มีจุดสีดำหรือสีน้ำตาลบนผิวฟัน
มีรูหรือโพรงที่ฟัน
เด็กบ่นปวดฟันเมื่อเคี้ยวอาหาร หรือเมื่อดื่มของร้อน/เย็น
เหงือก:
เหงือกบวมแดง มีเลือดออกง่ายขณะแปรงฟัน
มีกลิ่นปาก
การเรียงตัวของฟัน:
ฟันซ้อนเก/ฟันเบียด: ฟันขึ้นไม่เป็นระเบียบ ซ้อนทับกัน หรือมีฟันที่ขึ้นผิดตำแหน่ง
ฟันห่าง: มีช่องว่างระหว่างฟันมากเกินไป
ฟันยื่น/ฟันเหยิน: ฟันหน้าบนยื่นออกมามากเกินไป
ฟันล่างคร่อมฟันบน (Underbite): ฟันล่างยื่นออกมาคร่อมฟันบนเมื่อสบฟัน
ฟันสบเปิด (Open Bite): เมื่อสบฟันแล้ว ฟันหน้าบนและล่างไม่ชนกัน มีช่องว่าง
ฟันสบลึก (Deep Bite): ฟันหน้าบนคร่อมฟันหน้าล่างมากเกินไป จนอาจมองไม่เห็นฟันหน้าล่าง
การหลุดของฟันน้ำนม:
ฟันน้ำนมหลุดเร็วหรือช้ากว่าปกติมาก
ฟันแท้ขึ้นมาแล้ว แต่ฟันน้ำนมยังไม่หลุด
ขากรรไกรและใบหน้า:
ขากรรไกรบนและล่างไม่สมดุลกันอย่างเห็นได้ชัด
มีเสียงดังที่ข้อต่อขากรรไกรเมื่ออ้าหรือหุบปาก
รูปหน้าดูไม่สมส่วน
พฤติกรรมผิดปกติ:
การดูดนิ้ว ดูดจุกนมหลอก หรือดูดริมฝีปากนานเกินไป
การหายใจทางปากเป็นประจำ
การกัดแก้มหรือลิ้นบ่อยๆ โดยไม่ตั้งใจ
มีปัญหาในการเคี้ยวหรือบดเคี้ยวอาหาร
มีปัญหาในการออกเสียงหรือพูดไม่ชัด
การตรวจเช็คโดยทันตแพทย์จัดฟันเฉพาะทาง (ขั้นตอนสำคัญที่สุด):
เมื่อพาเด็กไปพบทันตแพทย์จัดฟัน ทันตแพทย์จะทำการตรวจประเมินอย่างละเอียดตามขั้นตอนที่ได้กล่าวไปแล้ว ซึ่งรวมถึง:
การซักประวัติสุขภาพช่องปากและสุขภาพทั่วไปของเด็ก: รวมถึงพฤติกรรมต่างๆ ที่อาจส่งผลต่อฟันและขากรรไกร
การตรวจช่องปากอย่างละเอียด: ตรวจดูฟันทุกซี่ เหงือก ลิ้น เพดานปาก กระพุ้งแก้ม และการสบฟัน
การถ่ายภาพรังสี (X-ray):
ภาพรังสีพานอรามิก (Panoramic X-ray): เพื่อดูภาพรวมของฟันทุกซี่ ทั้งฟันน้ำนม ฟันแท้ที่ขึ้นแล้ว และฟันแท้ที่ยังไม่ขึ้น รวมถึงโครงสร้างกระดูกขากรรไกร
ภาพรังสีเซฟาโลเมตริก (Cephalometric X-ray): เพื่อวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของกระดูกขากรรไกรบนและล่าง รวมถึงโครงสร้างใบหน้า
อาจมีการถ่ายภาพรังสีเฉพาะจุดอื่นๆ หากจำเป็น
การพิมพ์ปาก (Impressions) หรือสแกนฟัน: เพื่อสร้างแบบจำลองฟันของเด็กสำหรับการวินิจฉัยและวางแผนการรักษา
การถ่ายภาพในช่องปากและใบหน้า: เพื่อบันทึกข้อมูลก่อนการรักษาและใช้ในการติดตามผล
ความสำคัญของการตรวจเช็คโดยทันตแพทย์:
การตรวจเช็คโดยทันตแพทย์จัดฟันเฉพาะทางมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะทันตแพทย์จะสามารถ:
วินิจฉัยปัญหาได้อย่างแม่นยำ: ทั้งปัญหาการเรียงตัวของฟัน ปัญหาการสบฟัน และปัญหาโครงสร้างขากรรไกรที่อาจมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า
วางแผนการรักษาที่เหมาะสม: กำหนดแนวทางการรักษาที่ถูกต้องและมีประสิทธิภาพที่สุดสำหรับเด็กแต่ละคน โดยคำนึงถึงการเจริญเติบโตและพัฒนาการของเด็ก
แก้ไขปัญหาช่องปากอื่น ๆ ก่อน: หากพบฟันผุ เหงือกอักเสบ หรือปัญหาอื่น ๆ ทันตแพทย์จะแนะนำให้ทำการรักษาก่อนเริ่มจัดฟัน เพื่อให้การจัดฟันเป็นไปอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ
การพาเด็กไปพบทันตแพทย์จัดฟันตั้งแต่เนิ่นๆ (แนะนำที่อายุประมาณ 7 ขวบ) จะช่วยให้สามารถตรวจพบและแก้ไขปัญหาต่างๆ ได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ซึ่งอาจช่วยลดความซับซ้อนและระยะเวลาในการรักษาในอนาคตได้ค่ะ